woorden als persona, pareja, víctima…

Hola chicos,
Vandaag heb ik weer iets interessants dat ik jullie wil leren. In het kader van “woensdag = woord van de week dag” heb ik voor jullie niet één woord, maar een groep woorden :-). Titel is al een aanwijzing; ik wil het natuurlijk hebben over woorden als la persona = de persoon, la pareja = de partner of het stel, la víctima = het slachtoffer, enz. en hoe je ze gebruikt in het Spaans.
Wat is er aan de hand met deze woorden en waarom zijn ze zo speciaal? Het gaat hier namelijk om:
Sustantivos epicenos = gemeenslachtige z. n.woorden.
Epiceno (Nederlands: epicene) komt uit het Grieks ἐπίκοινος, [epíkoinos] = gemeenslachtig. Deze zelfstandige naamwoorden verwijzen naar personen of dieren maar hebben echter één geslacht.
Waarom ze speciaal zijn:
Personen of dieren zijn vrouwelijk of mannelijk, vandaar dat er z.nw. die naar ze verwijzen in het Spaans (over het algemeen) twee uitgangen hebben, één mannelijk en één vrouwelijk. Bijvoorbeeld: hermano/a, primo/a, niño/a, chico/a, perro/a, gato/gata, deze zijn voorbeelden van regelmatige vormen. Er zijn ook onregelmatige vormen, nl. padre/madre, marido/mujer, yerno/nuera, gallo/gallina, vaca/toro…..
Maar met gemeenslachtige z.nw. werkt het niet zo, ze verwijzen naar personen of dieren maar hebben één gesclacht. Ze kunnen mannelijk zijn: el personaje, el bebé…. maar vaak ook vrouwelijk, iets dat ik heel appart vind (zie voorbeelden eerste alinea). Vooral als je bedenkt dat we in het Spaans vaak de mannelijke vorm gebruiken voor als we in het algemeen ergens naar verwijzen.
Het gebruik van ‘sustantivos epicenos” in de praktijk:
We moeten hier altijd mee goed opletten want eventuele b.nw. moeten overeenkomen met het geslacht van het z.nw, ongeacht of je het over een man of een vrouw hebt.
Voorbeelden:
José Antonio es una persona muy simpática. (personA => simpáticA)
Pedro y María hacen muy buena pareja, ¿verdad? ( ze passen goed bij elkaar)
Me gustan las personas espontáneas y comunicativas. (ik hou van hartelijke, extroverte mensen)
El personaje que interpreta Penélope Cruz es muy controversial.(el personaje =>. controversial)
Wat als we geslacht tóch duidelijk willen maken? Dan moeten we bij dieren macho of hembra toevoegen. Voorbeelden:
La jirafa macho / la jirafa hembra. La araña macho / La araña hembra. El escarabajo macho / el escarabajo hembra.
Voor personen kun je hombre of mujer of dergelijke woorden in de zin plaatsen om geslacht duidelijk te maken. Maar, opgelet! Eventuele bijvoeglijke naamwoorden moeten dan met het gemeenslachtige zelfstandig naamwoord in geslacht en getal overeen komen.
La víctima, un hombre joven, fue trasladada al hospital más cercano.
(NIET La víctima, un hombre joven, fue trasladado al hospital más cercano.)
Ik hoop dat je hiermee geholpen wordt om beter Spaans te spreken. Laat me je weten wat je ervan vindt en, deel aub verder want zo help je anderen ook om beter Spaans te spreken! Je mag natuurlijk ook vragen stellen en onderwerpen suggereren.

En Español, muchos nombres de animales son sustantivos epicenos. Veel dierennamen in het Spaans zijn gemeenslachtige z.nw.